EPDK Elektrik Tarifeleri 2014

Güncelleme tarihi
min reading

EPDK Elektrik Fiyatları

Öncelikle, Türkiye'de elektrik fiyatlarının belirlenmesinden sorumlu tek yapı, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'dur. Devletin düzenlediği elektrik fiyatları, TEDAŞ tarifesi yerine, EPDK Tarifesi ya da Ulusal Tarife olarak adlandırılmalıdır.EPDK, serbestleşme sürecinde, devletin enerji piyasalarında denetleyici ve düzenleyici görevini yürütmesi amacıyla kurulmuştur. Elektrik sistemi hakkında daha fazla bilgi için, elektrik piyasası yazısına göz atmayı unutmayın.

Türkiye Elektrik Dağıtım A.Ş.(TEDAŞ) elektrik dağıtım hizmetlerinden sorumlu kamu kuruluşudur. Serbestleşme kapsamında, kamuya ait olan dağıtım altyapı ve işletmelerinin yeniden yapılandırılarak özelleştirilmesine karar verilmiştir. Bu gelişmeler sonucunda, Türkiye 21 elektrik dağıtım bölgesine ayrılmış ve bu bölgelerdeki TEDAŞ iştiraki görevli dağıtım şirketleri tamamen özel şirketlere devredilmiştir. Elektrik dağıtım şirketi yazısı yaşanan değişim konusunda detaylı bilgiler içermektedir. Elektrik piyasasındaki son gelişme, yerel dağıtım şirketlerinin (yerel EDAŞ) satış faaliyetlerinin ayrılmasıdır. Bu değişikliğin sonucunda, görevli elektrik perakende satış şirketleri (görevli EPSAŞ'lar) kurulmuştur. Genellikle, görevli satış şirketi ve dağıtım şirketi isimlerinin benzeşmesi yüzünden birbiriyle karıştırılmaktadır, oysa görevli EPSAŞ dağıtımdan bağımsız ve elektrik satış lisansı sahibi başka bir kuruluştur. Görevli EPSAŞ'ların serbest olmayan tüketicilere uyguladıkları fiyatlar ulusal tarifeye göre belirlenir.

Serbest Olmayan Tüketici

Elektrik piyasası,tam olarak rekabete açılmadığı için, konut tüketicilerinin çoğunluğu hizmet alacakları elektrik satış şirketini seçme hakkına sahip değildir. EPDK her yıl serbest tüketicilik için bir alt limit belirler. Bu limiti geçemeyen tüketiciler, yalnızca bölgelerinde görevli perakende satış şirketinden elektrik alabilir. Bu nedenle, Türkiye'deki tüm elektrik abonelerinin yaklaşık % 97'si ulusal tarife fiyatlarından elektrik almaktadır. Görevli perakende satış şirketleri, serbest olmayan tüketicilerin tüketimini ulusal elektrik tarifesi üzerinden fiyatlandırır. Yandaki tabloda, ulusal elektrik tarifelerinin yıllar içindeki değişimi gösterilmiştir. 1 kWh elektrik enerjisinin ulusal fiyatı EPDK tarafından, piyasa koşullarına göre üç ayda bir güncellenmektedir. Bu fiyat, genellikle elektrik üretimine bağlı olmakla beraber enflasyon ve döviz kuruna göre güncellenebilir. Tabloda da görüldüğü gibi, 2007 yılından bu yana, mesken aboneleri için vergi ve fonlar hariç elektrik birim fiyatı artış eğilimindedir. Son olarak mesken abonelerine 01.10.2014 tarihi itibariyle geçerli %9 zam yapılmıştır. Elektrik zamları yazısında ulusal tarifelerin değişimi detaylı olarak aktarılmıştır.

Serbest Tüketici

EPDK'nın belirlediği tüketim limitini geçen tüketiciler, elektrik tedarikçisini seçme hakkına sahiptir. 2014 yılında bu limit, yılda 4500 kWh elektrik enerjisi tüketimi olarak açıklanmıştır. Türkiye'de serbest tüketici sayısının bir milyonu geçtiği belirtilmektedir. Serbest tüketici limitinin çok yakında daha aşağıya indirilmesi, daha sonra da tamamen kaldırılması gündemdedir. PMUM raporlarına göre, İstanbul, Ankara, Bursa, Antalya ve İzmir illeri en fazla serbest tüketiciye sahip illerdir. Örneğin, İstanbul Avrupa Yakası'nda serbest tüketici oranı %18'i bulurken bazı illerde bu oran %1'i geçmemektedir. PMUM verilerinde serbest tüketicilerin abone tipine göre ayrılmadığını belirtmekte fayda var; yani rapor Türkiye'deki serbest tüketciilerinin ne kadarının konut (mesken) abonesi olduğuna dair bilgi sunmamaktadır.

Serbest tüketicilik başvurusu yapan tüketiciler, onay aldıktan sonra seçtikleri elektrik perakende satış şirketiyle söleşme imzalar ve birim enerji bedeli üzerinden indirim alır. Anlaştıkları enerji bedeli dışındaki elektriğin ulaştırılması ait diğer bedeller; yine EPDK tarafından düzenlenir; dolayısıyla tarife değişimlerinden etkilenmeyi sürdürür. Serbest tüketiciler, görevli satış şirketi dışında bir tedarikçiyle anlaşabileceği gibi görevli şirketten elektrik almayı da seçebilir. Bu durumda, yine serbest tüketici statüsünü kullanarak görevli satış şirketiyle anlaşma yapılacak ve birim enerji bedeli üzerinden indirim alabilecektir.

Elektrik Fiyatı kWh

Elektrik tüketimi kWh cinsinden ölçülür ve fiyatlandırılır. Aşağıdaki tabloda 01.10.2014 itibariyle geçerli, serbest olmayan mesken aboneleri için, EPDK birim fiyatlarını bulabilirsiniz.

Ekim 2014 Birim Elektrik Fiyatları - Ulusal Tarife
Tarife Adı 1 kWh Enerji Bedeli - vergi hariç
Tek Zamanlı Mesken Tarife 0,2181 TL

Üç Zamanlı Mesken Tarife

Gündüz

0,2007 TL

Puant

0,3622 TL

Gece

0,0840 TL

Görevli tüm elektrik perakende satış şirketi -olağan olarak faturayı kesen şirket serbest olmayan tüketicilere yukarıdaki birim fiyatlar üzerinden elektrik satar. Serbest tüketici, bölgede görevli elektrik satış şirketi dışındaki alternatif tedarikçilerden birini seçebilir; bunun sebebi yukarıdaki birim fiyatlardan daha ucuza elektrik almaktır. Serbest tüketicilik başvurusu yaptıktan sonra, tedarikçi değiştirmek oldukça kolaydır.

Enerji Hariç Elektrik Bedelleri

Enerji harici bedeller, elektrik tüketim bedeli dışında elektriğin üretildiği noktadan tüketildiği yere; ulaştırılmasına ait maliyetler karşılığında alınmaktadır. Bu bedellerin de birim fiyatlarını enerji bedelinde olduğu gibi EPDK belirler ve 3 ayda bir yeniler. Enerji harici bedeller, tek zamanlı ya da üç zamanlı tarife ayrımı yapılmadan mesken abone grubundaki tüm tüketicilere uygulanır. Uygulamadaki tek farklılık serbest tüketici statüsüne sahip aboneler için geçerlidir. Serbest tüketiciler, elektrik satış (tedarik) hizmetini başka tedarikçiden aldıkları için, EPDK'nın görevli perakende satış şirketi için belirlediği satış hizmeti bedelini ödemez. EPDK'nın belirlediği enerji harici bedellerin değişimi de birim enerji bedeline yapılan zamlar kadar faturada etkilidir.

1 kWh Elektrik için Enerji Harici Bedeller (vergi hariç)
Abone Grubu Dağıtım Bedeli İletim Bedeli Kayıp Kaçak Bedeli Perakende Satış Hizmet Bedeli
Mesken - Serbest Olmayan Tüketici  0,0286 TL 0,0089 TL 0,0465 TL 0,0084 TL
Mesken - Serbest Tüketici 0,0286 TL 0,0089 TL 0,0465 TL Ödemez

kWh Fiyatı Vergiler Dahil

1.10.2014 tarihinden itibaren geçerli EPDK tarifesine göre, tek zamanlı mesken tarife kullanan aboneler için elektrik kWh fiyatı, tüm bedeller, fonlar ve vergiler dahil 0,3913 TL'dir.

 

Grafikteki elektrik kWh fiyatı 01/10/2014 itibariyle geçerlidir. Yukarıdaki vergiler dahil edilmiş elektrik fiyatı bileşenleri ve bu bileşenlerin yüzdelerini görebilirsiniz. Yazının başında yer alan tablolardaki birim fiyatlara vergiler, pay ve fonlar ilave edilerek yukarıdaki birim fiyat edilir.

  • Vergi dahil elektrik kWh fiyatının %56'sı ,elektrik üretim maliyetleri karşılığında alınan enerji tüketim bedeli meydana getirmektedir. Elektrik üretim maliyetleri kullanılan enerji kaynağına göre değişkenlik gösterir. 2014 yılı ekim ayı itibaryile geçerli zamda kuraklık ve dolar kurundaki yükselmeye bağlı olarak birim enerji bedeli %5 oranında arttrılmıştır.
  • Aynı fiyatın %23'ü elektriğin üretimden tüketim noktasına ulaştırılması yani iletim (%2,3) ve şehir şebekesiyle dağıtımı (7,3%) için, görevli şirketlerin yaptıkları işletim masarafları karşılığında alınır. Bunlara ek olarak, tüm abonelerden elektriğin taşınması sırasında oluşan teknik kayıp ve yasadışı kaçak kullanım karşılığında kayıp kaçak bedeli (%11,9) alınır. Kayıp kaçak bedeli uygulaması çok tartışma yaratmıştır. Bedel faturalarda birim enerji bedelinin içine dahil edilmektedir; yani faturada bu bedel için alınan tutar gösterilmez. Son olarak, elektrik satış hizmetleri (fatura, tahsilat, satış sözleşmesi) fiyatın %2'sini meydana getirir.

Yukarıda belirtilen oranlar her üç ayda bir az da olsa değişiklik gösterebilir.

Birim Fiyattan Alınan Vergiler

Vergiler ve fonlar dahil elektrik kWh fiyatı vergi hariç fiyattan oldukça yüksektir. Elektrik kWh fiyatının %21'ini vergiler oluşturur.

  • Enerji Fonu: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'na enerji araştırma ve projelerini desteklemesi için aktarılır. Birim enerji bedeli üzerinden alınır. %0,7 ile birim fiyattaki en düşük paya sahiptir.
  • TRT Payı: Birim enerji bedeli üzerinden TRT'ye aktarılır. kWh fiyatının %1,4'ü TRT gelirlerine katkıda bulunmak için verilir.
  • Elektrik Tüketim Vergisi:Belediye tüketim vergisi olarak da adlandırılan bu vergi, abonenin hizmet aldığı belediye aktarılır. Mesken aboneleri için kWh fiyatının %3,4'ünü oluşturur.
  • KDV: Elektrik birim fiyatındaki vergilerin arasındaki en büyük paya %15,3 oranıyla Katma Değer Vergisi sahiptir. Bunun sebebi, katma değer vergisinin sadece enerji bedeli değil tüm vergi ve fonlar dahil edilmiş fiyat üzerinden hesaplanmasıdır.

Elektrik Zamları 2014

Üretim Maliyetleri

Türkiye büyüyen elektrik talebini yerel enerji kaynaklarıyla karşılayamamaktadır. Elektrik üretim maliyetlerini en çok etkileyen unsur enerji kaynağıdır. Üretim farklı enerji kaynaklarıyla yapılabilmektedir. Türkiye'de en çok elektrik üretimi yapan santraller sırasıyla doğal gaz, hidroelektrik (HES) ve kömür santralleridir. Doğal gazın büyük bir kısmı ve kömür ithal edilir. Bu durumda, üretim maliyetleri bu kaynakların fiyatlarına göre değişiklik gösterir. Kaynak fiyatları olduğu kadar döviz kurundaki değişimler de maliyetlere yansır; çünkü enerji kaynakları yabancı parayla (dolarla) satın alınmaktadır. Yenilenebilir enerji kaynakları olan akarsu, baraj ve rüzgar santrallerine bakıldığında ise, mevsimsel yağış, doluluk ve rüzgar oranlarına göre ürettikleri elektrik miktarında değişiklikler yaşanması normaldir.

Elektrik Zammı Ekim 2014

Neredeyse 2 yıldır zamlanmayan mesken abonesi elektrik fiyatlarına 01.10.2014 tarihi itibariyle %9 oranında zam yapılmıştır. Yaz aylarında yaşanan kuraklık elektrik fiyatlarına yansımıştır. Hidroelektrik santallerinde (HES) üretimin düşüşüyle beraber, talebin kalan kısmı doğal gaz santralleri tarafından karşılamıştır. Doğal gaz santrallerinde birim üretim maliyeti, HES'in neredeyse üç katıdır. Geçen yıla göre, doğal gazla elektrik üretiminde yaşanan %15'lik artış, piyasada fiyatları yükseltmiştir. Doğal gaz, dolarla satın alındığı için TL'nin Dolar karşısında değer kaybı da zammı kaçınılmaz kılmıştır. Doğal gazın elektrik santrallerine toptan satışı, bir devlet kurumu olan BOTAŞ tarafından yapılır. Bu da göz önüne alınırsa EPDK'nın ulusal elektrik tarifelerine zam yapması anlamlıdır.

Elektrik Faturasını Azaltma

Eğer geçen yıl elektrik tüketiminiz 4500 kWh'ı geçmişse ya da aylık faturalarınız 145 TL ve üzerinde geliyorsa serbest tüketici olma hakkına sahipsiniz. Elektrik faturanızı hafifletmenin en kolay yolu devlet kontrolündeki tarifeden çıkmak ve seçtiğiniz alternatif bir tedarikçiyle anlaşma yaparak indirimli elektrik kullanmaya başlamaktır.

Tedarikçi Değiştirme: Risksiz Bir Çözümdür

Tedarikçi değiştirince "Ne değişir ? Ne değişmez ?" detayları hemen öğrenin.

Serbest tüketici olduktan sonra seçtiğiniz tedarikçiyle elektrik satış anlaşması yapabilirsiniz. Hangi elektrik tedarikçisinden hizmet alırsanız alın :

  • Elektrik kaliteniz, dağıtım şirketiniz değişmez. Bölgenizdeki dağıtım şebekesini kullanmayı sürdürürsünüz. Arıza ve kesinti hallerinde müdahaleyi dağıtım şirketi yapar.
  • Elektrik altyapınız değişmez. Eğer elektronik (akıllı) sayacınız varsa sayacınız da değişmez.
  • Serbest tüketiciler de kendi müşteri hizmetleri yönetmelikleri tarafından korunur. İstendiği taktirde tekrar görevli tedarikçiden (EPDK fiyatından) elektrik almaya geri dönülebilir.