Akıllı / Elektronik Sayaç Nasıl Okunur?
By Ceren Tekeli
Elektrik tüketimini kontrol edebilmek ve tasarruf önlemleri alabilmek için sayaç okuma hakkında temel bilgilere sahip olmak önemli... Yeni hayatımıza girmesine rağmen hızla yaygınlaşan akıllı elektronik sayaçları okumak sandığnızdan da kolaydır. Akıllı sayaçları anlamanıza ve rahatlıkla tüketiminizi öğrenmenize yardımcı olacak bu yazıyı mutlaka okumanızı tavsiye ederiz.
Akıllı Sayaçlar Nasıl Okunur?
- Akıllı sayaçlardaki değerler nelerdir?
- Tüketim hesabı ve kaydı nasıl yapılıyor?
- Tüketim miktarından fatura nasıl hesaplanır?
Akıllı sayaçlardaki değerler nelerdir?
Elektronik sayaçlarda durmadan değişen karmaşık göstergeler olduğunu düşünerek bunlara anlam veremiyor olabilirsiniz. Fakat göstergelerin ne anlama geldiğini anladığınızda bu sayaçlarda çok daha kapsamlı ve kolay takip yapabilirsiniz. Eski tip mekanik sayaçlarda doğrudan kullanılan elektrik enerjisinin miktarını okuruz. Bu sayaçlarda belirtilen tüketim değeri, mekanik bir disk sistemi ile ölçülür. Akıllı sayaçlar ise ölçümü elektronik olarak yapar ve kWh cinsinden gösterir. Bu sayaçlarda bir çok değeri aynı anda ölçebilirsiniz.
- Dijital elektrik sayacında göreceğiniz farklı değerler:
- T : Toplam tüketim
- T1 : Gündüz tüketimi (06:00-17:00)
- T2 : Puant (akşam) tüketimi (17:00-22:00)
- T3: Gece tüketimi (22:00-06:00)
- T4 : TEDAŞ tarafından şu anda kullanılmamaktadır ve faturalara yansımaz. Tarife değişimleri veya dördüncü bir tarifenin uygulanması halinde yedek bir gösterge olarak ayarlanma imkânı verir.
- P : Demand ifade eder. Demand herhangi bir anda çekilen en fazla enerjiyi bilmenizi sağlar.
Tek zamanlı tarife ile elektrik alıyorsanız hesabı tek tüketim ve fiyat üzerinden yaparsınız. Bu tarifede günün her saati için aynı fiyattan elektrik alır ve T değeri üzerinden tüketiminizi takip ederbilirsiniz. Siz elektrik şirketinizden talep etmediğiniz sürece tarifeniz tek zamanlı olur ve saatlere göre farklı fiyat uygulanmaz. Üç zamanlı tarifede ise her biri farklı zaman dilimlerine denk gelen T1, T2 ve T3 değerlerinden her biri için farklı fiyat uygulanır.
Üç zamanlı tarifeye geçmek daha mı hesaplı? Üç zamanlı tarifede elektrik enerjisi gece (22:00-06:00), gündüz (06:00-17:00) ve puant (17:00-22:00) olarak faklı fiyattadır. Bu tarifede enerjinin en ucuz olduğu zaman gece (yaklaşık %50 indirimli) ve en pahalı olduğu zaman en çok tüketimin gerçekleştiği puant (yaklaşık %50 pahalı) zamanıdır gündüz ise yaklaşık %5 daha indirimlidir. Gece tüketim yüksek ve puant saatlerinde ise neredeyse hiç tüketim yapmayacak kullanıcılar (genellikle gece çalışan işyerleri) bu tarife ile tasarruf edebilir ancak standart ev kullanıcıları hayat düzeni ve ev ihtiyaçları gereği puant saatlerinde zorunlu olarak elektrik enerjisi harcadığı için yüksek fatura ile karşılaşabilirler.
Tüketim hesabı ve kaydı nasıl yapılıyor?
Sayaçlarda okuduğumuz tüketim değeri her ay yeni fatura döneminde sıfırlanmaz, kullanım devam ettikçe artmaya devam eder. Bu sebeple göstergelerde belirli bir seviyeye ulaşana kadar veya ş
rket tarafından sıfırlanana kadar çok yüksek kW değerleri görseniz de endişelenmeyin. Belirli bir zaman aralığında, örneğin aylık tüketiminizi ölçmek için ilk andaki ve son andaki tüketim değerlerinin farkına bakmak gerekir.
İlk ve son tüketim ne ifade ediyor?
Faturalarınızda ilk ve son endeks şeklinde görebileceğini ilk okuma anı ile son okuma anındaki tüketim miktarları, belirli bir aralıkta yapılan tüketimi bulmaya yarar. Örneğin aylık faturanızı hesaplarken bir önceki faturanın kesildiği tarihte sayaçta okunan tüketim değerini ilk endeks olarak, bir sonraki fatura kesim tarihinde okunan değer son endek olarak not edin. Bu zaman dilimindeki tüketimi bulmak için son endeks değerinden ilk endeks değerini çıkarın. Bu şekilde iki fatura tarihi arasındaki dönemde tam olarak ne kadar elektrik enerjisi harcanmış, bulabilirsiniz.
Tüketim miktarı (kWh) = Son okuma anındaki tüketim miktarı - İlk okuma anındaki tüketim miktarı
Sayaçtan ilk ve son endeks için değer okurken nokta veya virgülden sonrası not alınmaz. Tüketim okurken yalnızca nokta veya virgüle kadar olan rakamlar not edilir, küsüratla ilgilenilmez.
Üç zamanlı tarife varsa nasıl sayaç okuyacağız? Üç zamanlı tarife kullanıyorsanız tüketim hesaplarken T1, T2 ve T3 değerlerinin ilk ve son okumalarını ayrı not edin. Daha sonra bunların farklarını ayrı olarak alın ve hangi zaman dilimindeki tüketimi bulduysanız o zamana ait fiyat ile hesaplama yapın. Üç zamanlı tarifede zaman dilimlerine göre farklı ücretlendirme yapılır.
Ortak tüketimde ara sayaç
Ara sayaç okuması ile tüketiminizi bilebilirsiniz! Ev veya işyerinin bazı durumlarda ortak sayaç kullanması fatura paylaşımlarında sorun yaratmaktadır. Ortak mekanlardaki farklı tüketicilerin kullanımlarının ara sayaç ile ölçümü zaman zaman başvuruan bir yöntemdir. Sayaç okuyarak tüketim hesabı yapmak bu durumda ortak kullanım yaptığınız kişilerin sizden talep ettiği fatura payını tam olarak kontrol edebilmenizi sağlayacaktır. Fatura kesim tarilerinde ara sayaçtaki endeksleri not ederek tüketiminizi ayırabilir ve harcadığınız kWh enerji miktarı oranında faturayı paylaşabilirsiniz.
Tüketim miktarından fatura nasıl hesaplanır?
Sayaçta belirlenen tarihlerde ilk ve son endeks değerlerinin farkından elde ettiğiniz tüketimi vergi ve bedeller dahil güncel elektrik kWh fiyatıyla çarptığınızda doğrudan fatura tutarınızı bulabilirsiniz. Üç zamanlı tarife için de her zaman dilimindeki tüketimi o zaman dilimine ait vergiler ve bedeller dahil birim fiyat ile çarpar ve sonrasında hepsinin toplamını alarak toplam fatura tutarına ulaşabilirsiniz.
EPDK tarife tablolarında fiyatlar, vergi ve bedellerden ayrı şekilde gösterilir. Vergilerin ve bedellerin dahil olmadığı birim fiyat ile Aktif Tüketim Tutarınızı, yani harcadığınız enerjinin bedelini bulursunuz. Ancak elektrik faturalarının toplam tutarının neredeyse yarısını vergi ve bedeller oluşturur. Vergiler ve bedellerin fatura tutarına nasıl katıldığını "Elektrik Faturası Nasıl Hesaplanır?" adlı yazımızda detaylarıyla görebilirsiniz.
Vergiler ve bedeller dahil elektrik birim fiyatlarını sizin için hesaplıyoruz!Sayacınızdan okuduğunuz tüketim miktarı ile faturanızı hesaplamanın en kolay yolu belirlediğiniz tüketim miktarını vergiler ve bedeller dahil fiyat ile çarpmaktır. Sizin için hesapladığımız ve güncellediğimiz vergiler ve bedeller dahil birim fiyatlara buraya tıklayarak ulaşabilirsiniz.