Toptan Elektrik Fiyatları

Güncelleme tarihi
min reading

Elektrik Üretimi

Eletrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ), devlet politikaları uyarınca elektrik üretim faaliyetlerini gerçekleştrien bir kamu kuruluşudur. Elektrik piyasasında serbestleşmenin bir parçası olarak, EÜAŞ dışında özel şirketler de elektrik üretimine başlamıştır. Türkiye'de üretilen elektriğin %29,40'ını EÜAŞ, %8,41'ini EÜAŞ'ın bağlı ortaklıkları ve % 30,7'sini serbest üreticiler (özel şirketler)gerçekleştirmektedir. Bu istatistiklere bakıldığında, piyasada devletin elektrik üretim gücü oldukça önemli bir boyuttadır.

Elektrik üretimi, farklı enerji kaynaklarından yararlanarak yapılabilir. Bunlar akarsu, rüzgar ve güneş enerjisigibi yenilenebilir kaynaklar ya da doğal gaz, kömür gibi yakıtlar olabilir. Üretim kaynaklarının fiyatlarına göre elektrik santrallerinin farklı birim üretim maliyetleri vardır. Örneğin, doğal gaz fiyatları yükseldiğinde doğal gaz santrali sahibi üreticilerin elektrik fiyatlarının yükselmesi beklenir. Aynı üreticinin farklı kaynaklarla çalışan santralleri olması da mümkündür. Bu maliyet farklılıkları üreticilerden elektrik alanlar; yani elektrik tedarikçileri için fiyat rekabeti oluşur.

Elektrik Piyasası Toptan Satış Tarifeleri

2001 yılında başlayan serbestleşme sürecinde, 4628 sayılı yasa uyarınca, TEAŞ faaliyetlerine göre ayrışmış; bunun sonucunda kamu adına elektrik toptan satışından sorumlu olan Türkiye Elektrik Ticaret ve Taahhüt A.Ş. (TETAŞ) kurulmuştur. TETAŞ, devletin enerji ve ekonomi politikalarının yol göstereciliğinde toptan elektrik ticareti yapmaktadır. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) TETAŞ'ın uygulayacağı toptan elektrik fiyatını onaylar. Toptan satış fiyatları da perakende satış fiyatları gibi yıl içerisinde EPDK tarafından güncellenir. TETAŞ, üreticilerden toptan olarak satın aldığı elektrik enerjisini, elektrik dağıtım şirketlerine, görevli tedarik şirketlerine, iletim sistemine doğrudan bağlı müşterilerine satmaktadır.

Aşağıdaki tabloda TETAŞ tarafından bölgelerde görevli dağıtım ve perakende satış şirketlerine uygulanan toptan satış fiyatlarının yıllar içerisinde değişimi gösterilmiştir. EPDK'nın son kararına göre, 01.10.2014 tarihinden itibaren uygulanacak tarifede, toptan satış fiyatı 18,03 kuruş/kWh yani, 180,30 TL/MWh olmuştur.

Tedarikçiler Elektriği Nereden Alır?

Perakende satış şirketleri, farkli elektrik üreticilerinden toptan olarak aldıkları elektriği son tüketiciye perakende olarak satar. Bu sebeple, elektrik tedarikçisinin müşterilerin talebini tahmin edebilmesi ve enerji satın aldığı kaynakları kullanma stratejisi büyük ölçüde elektrik satış fiyatlarını belirler. Satılan elektrik kalitesi değişmediği halde, fiyatların değişmesinin sebebi bu düzendir. Elektrik perakende satış şirketleri, tedarik maliyetlerini düşürmek için birçok farklı kaynaktan elektrik satın alabilir. Bunlar :

Kendi üretim santralinden, elektrik perakende satış şirketleri aynı zamanda elektrik üretimi de yapan bir şirketin iştiraki olabilir. Bu faaliyetlerin ayrı çatılar altında yürütülmesi gerektiğinden yasa uyarınca şirketler ayrılmak zorundadır. Tüm tedarikçilerin elektrik üretim santrali sahibi değildir yani; her tedarikçi sattığı elektriği kendisi üretmez.

Toptan elektrik satış piyasasından (spot piyasa vb.), bu piyasada elektrik megawatt-saat (MWh) fiyatı arz ve talebe göre günlük olarak belirlenir. Bu bir elektrik enerjisi borsasıymış gibi düşünebilir. Genellikleelektrik talebi tamin eldildiğinden fazla olduğunda aradaki farkın kapatılması için spot piyasadan alım yapılır.

TETAŞ ile yaptığı ikili anlaşmalarla, devletin tarifesinden alım yapacak şirketler için fiyatı piyasa koşullarına göre EPDK belirler. Görevli elektrik dağıtım ve tedarik şirketlerini bu fiyat üzerinden satış yapılır. Yalnız, şirketler yaptıkları ikili anlaşmalarla

Ortalama Elektrik Fiyatı (MWh) Nedir ?

Sanayi Elektrik Tarifesi

Türkiye İstatistik Kurumu, 2014 yılının ilk altı ayında, sanayi abonelerinin 1 MWh elektriğe ödediği ortalama fiyatları açıklamıştır. Aşağıdaki tabloda gösterilen fiyatlara tüm vergiler dahildir.

Tüketim Aralığı 1 MWh Fiyatı
20 MWh altında 272 TL
15000 MWh üzerinde 215 TL
Ortalama 234 TL

Mesken Elektrik Tarifesi

Perakende satış şirketelerinin mesken tüketicileri için belirlediği elektrik fiyatı, tedarik zincirindeki şirketlerin koyduğu kar marjı ve diğer bedel ve vergilerle beraber yükselir. TÜİK verilerine göre, mesken aboneleri, 2014 yılının ilk altı ayında, 1 MWh elektriğe tüm vergiler ve fonlar dahil ortalama 350,40 TL ödemiştir. Enerji hariç bedeller (iletim, dağıtım, perakende satış ve kayıp kaçak bedelleri) bu tutarın %23,6'sını meydana getirir; yaklaşık olarak 82,70 TL eder. Bu hesaba göre, vergi birim fiyatları ise, Elektrik Tüketim Vergisi 11,92 TL/MWh, TRT payı 4,91 TL/MWh ve Enerji Fonu 2,45 TL/MWh olur. Mesken abonelerinden tüm bedel ve vergiler dahil elektrik fiyatı üzerinden %18 oranında KDV alınır.