Doğalgaz Fatura Hesaplama Formülü
Eğer gelecek ay doğalgaza ne kadar ödeyeceğinizi merak ediyorsanız birkaç önemli noktaya dikkat ettikten sonra, faturayı hesaplamak kolaydır.
Doğalgaz Faturası Ne Kadar Gelir?
Doğalgaz sayacınızı düzenli olarak okuyorsanız aylık kaç metreküp gaz tükettiğinizi yaklaşık olarak tahmin edebilirsiniz. Kış aylarında havanın soğukluğuna göre bu tüketimin değişmesi olasıdır. Eğer aylık tüketim hacminizi yaklaşık olarak bilmiyorsanız sayacınızdaki endeksi not ettikten sonra bir ay bekleyip sayaçtaki son endeksi alın. Son endeksten not ettiğiniz ilk endeksi çıkardığınızda faturada sayaçtan ölçülen hacim olarak gösterilen değeri metreküp cinsinden bulursunuz.
Sayaçtan Ölçülen Hacim (m3) = Son Endeks - İlk Endeks
Bu değeri bulduktan sonra, ilk yapmanız gereken standart metreküp (Sm3) cinsinden düzeltilmiş tüketimi bulmaktır.
Mekanik doğalgaz sayacı okunurken kadrandaki kırmızı çerçeveli kısım dikkate alınmaz. Endeks okumayla ilgili daha fazla bilgi için doğalgaz sayacı yazısına göz atın.
Düzeltme Katsayısı (K Çarpanı) Nedir?
Gazlar sıkıştırılabilir akışkanlardır; dolayısıyla farklı basınçlarda ölçülen gaz hacimleri değişir. Meteorolojiden alınan atmosfer basıncı verilerine göre şehirlere göre düzeltme katsayıları hesaplanır. Doğalgaz dağıtım şirketi, tüketicinin gerçek tüketim hacmini hesaplamak için düzeltme katsayısını kullanır. Bu çarpan, fatura dönemindeki farklı katsayıların, günlük ağırlıklı ortalamasıdır.
Dağıtım şirketi, faturalandırmaya esas alacağı tüketim hacmini hesaplamak için, sayaçtan ölçülen hacim değerini (m3) K çarpanını kullanarak düzeltir.
Düzeltilmiş Tüketim (m3) = Sayaçtan Ölçülen Hacim (m3) x Düzeltme Katsayısı (K)
Konut aboneleri için sayaçtan ölçülen hacmi düzeltmek için kullanılacak K çarpanı aylık olarak güncellenir ve aşağıdaki etkenlere bağlı olarak değişir:
- Dağıtım şirketine (doğalgaz dağıtım bölgesine),
- Sayacın bulunduğu konuma (ile ve ilçeye göre),
- Sayaç türü (mekanik ya da elektronik),
- Sayaç ölçüm basıncına (21 mBar / 100 mBar / 300 mBar)
Bölgenizdeki görevli doğalgaz dağıtım şirketini arayarak ya da şirketin internet sitesini ziyaret ederek o ayın düzeltme katsayısı değerlerini öğrenebilirsiniz.
Ölçüm basıncı 300 milibarın üzerindeyse, sistemin kendi otomatik hacim düzelticisi bulunması zorunludur. 300 milibar'a eşit ya da altındaysa ve otomatik düzelticisi yoksa, sayaçtan ölçülen hacim değeri, düzeltme katsayısı (K) ile çarpılarak bulunur. Kısaca, konut abonelerinin sayaçlarından ölçülen hacim k çarpanı ile düzeltilmelidir.
Ortalama Fiili Üst Isıl Değer
Ortalama üst ısıl değer, 1 m3 doğalgazın yanması sonucunda elde edilen enerji miktarını kilokalori (kcal) cinsinden verir ve kcal/m3 birimiyle gösterilir. Elde edilecek enerji miktarı, gaz karışımına bağlı olarak değişebilir. Faturaya esas alınacak enerji tüketimini kWh cinsinden bulmak için aşağıdaki işlem yapılır :
Tüketim (kWh) = Düzeltilmiş Tüketim (m3) x {Fatura Döneminin Fiili Üst Isıl Değeri (kcal/m3) / 860,42 (kcal/kWh)**}
**1 kWh doğalgaz tüketiminden 860,42 kcal enerji açığa çıktığı kabul edilir.
Fiili üst ısıl değer de K çarpanı gibi dağıtım şirketi, il ve ilçeye göre farklılık gösterebilir. Değerler aydan aya değiştirilir. Fatura dönemine ait güncel üst ısıl değeri dağıtım şirketinden öğrenebilirsiniz.
Hangi Birim Satış Fiyatı Kulllanılıyor?
TL/kWh mı ? TL/m3 mü?
Mevzuata göre, perakende satış fiyatı doğalgaz faturasında iki birim fiyatla da gösterilebilir. Ev abonelerinin perakende satış fiyatı TL/kWh cinsinden gösterilir; bunun amacı kullanılan enerji miktarında ödeme yapılmasıdır.
- TL/kWh, 1 kWh doğalgaz enerjisinin fiyatını gösterir.
- TL/m3, 1 m3 doğalgazın fiyatı gösterir.
Bu iki birim fiyatın birbirine çevrilmesi mümkündür. Bu dönüşümün yapılabilmesi için 1 m3 gazdan kaç kWh enerji elde edildiği bilinmelidir. Dönüşümde kullanılan eşitliklere faturalarda yer verilirir. Ev faturasında perakende satış fiyatı TL/kWh olarak gösterilmektedir. Bu durumda, ödenecek tutarın hesaplanması için enerji tüketiminin, kWh biriminden bulunması gereklidir. Bir önceki başlıkta üst ısıl değer düzeltmesi yapılarak tüketim kWh cinsinden hesaplanmıştır.
Güncel fiyatlar hakkında bilgi edinmek için doğal gaz fiyatlarına bakmayı unutmayın.
Ortalama Perakende Satış Fiyatı
Tükettiğiniz ay boyunca doğalgaz fiyatları değişebilmektedir. Fiyatlar aylık olarak güncellense de sayaç okuma tarihleri değişkendir. Bu nedenle, tüketim bedeli (fatura tutarı) hesaplanırken ortalama perakende satış fiyatı esas alınır. Bu fiyat, ay içerisinde değişen doğalgaz fiyatlarının sayaç okuma tarihlerine göre ortalamalarının alınmasıyla bulunur ve TL/kWh birimiyle gösterilir. Satış fiyat bilgisini ilinizde görevli dağıtım şirketinden öğrenebilrsiniz.
Tüketim Bedeli (TL) = Tüketim (kWh) x Ort. Perakende Satış Fiyatı (TL/kWh)
Sistem Kullanım Bedeli (SKB)
Sistem Kullanım Bedeli bazı faturalarda ayrı bir kalem olarak gösterilmeyebilir böyle bir durumda perakende satış fiyatına dahil edilmiş demektir. Şehir içi doğalgaz dağıtım özelleştirmeleri için yapılan ihaleler sonucunda, şirketlerin teklif ettikleri birim hizmet, amortisman ve taşıma bedelleri sistem kullanım bedeline eşittir. Buna bağlı olarak Sistem Kullanım Bedeli, dağıtım şirketi ve tüketici kademesine (yıllık tüketim hacmine) göre değişiklik gösterir. Uygulanan bedeller, EPDK'nın her dağıtım şirketi için ayrı olarak belirlediği Sistem Kullanım Bedellerini geçemez. Eğer faturanızda sistem kullanım bedeli ayrıca gösterilmiyorsa yapılması gereken hesap aşağıdaki gibi olur.
Sistem Kullanım Bedeli-SKB (TL) = Tüketim (kWh) x SKB Birim Fiyatı (TL/kWh)
Katma Değer Vergisi (KDV)
Doğal gaz tüketimi için uygulanan katma değer vergisinin oranı %18 olarak belirlenmiştir. Ödenmesi gereken KDV tutarı, tüketim bedeli üzerinden hesaplanır. Faturada SKB ayrı olarak gösterilmişse tüketim bedeline dahil edilmelidir.
KDV = Tüketim Bedeli (SKB dahil) x 0,18
Toplam Fatura Tutarı
Tüm vergiler dahil, doğal gaz faturasına ödenecek tutar aşağıdaki gibi hesaplanır:
Fatura Tutarı = Tüketim Bedeli + SKB + KDV
Doğal gaz faturasındaki ödeme kalemleri hakkında daha fazla bilgi için bedel ve vergiler yazısına bakabilirsiniz.