Doğalgaz acil durum rehberi : Gaz kaçağı olduğunda ne yapmalısınız?

Doğalgazı hemen hemen hepimiz evlerimizde ısınma, sıcak su, yemek pişirme gibi ihtiyaçlarımızı karşılamak için kullanıyoruz. Kendimiz kullanmıyor olsak bile çevremizde kullanan komşularımızın evlerinde, sokağımızda doğalgaz hatları mevcut. Doğalgaz güvenli kullanıldığında pratik ve kolay ulaşılan bir enerji kaynağı olmakla beraber ihmal ve kuralsız kullanım halinde tehlikeye dönüşebilir. Bu yaygın kullanılan enerji kaynağı ile ilgili en çok endişe duyulan konu gaz kaçaklarıdır. Evinizde veya çevrenizde gaz kaçağı gibi durumlar yaşadığınızda neleri yapmanız ve neleri kesinlikle yapmamanız gerektiğini bilmeniz son derece hayati önem taşıyabilir. Ayrıca kullanıcı olarak doğalgaz kaçaklarını önlemek için dikkat etmeniz gerekenleri ve almanız gereken önlemleri de bu durumla karşılaşmamak tekrar etmekte fayda var. Tüm bu hayati bilgileri ve daha fazlasını yazımızda bulabilirsiniz.

Doğalgaz kaçağı nasıl fark edilir?

Doğalgaz, aslında renksiz ve kokusuz, aynı zamanda oldukça yanıcı bir gazdır. Bu sebeple doğalgazın yeryüzünden çıktığı haliyle koklanarak veya görülerek anlaşılması mümkün olmaz. Buna karşın farkında olmadan doğalgaz solumak zehirlenmenize yol açar, daha da kötüsü birikmiş doğalgaz en ufak bir kıvılcımla bile alev alabilir. Bu sebeple evlerde ve iş yerlerinde riskli durumların anlaşılabilmesi için doğalgaz son kullanıcıya sunulmadan önce çürük sarımsak kokusuna benzer bir koku veren gazlar karıştırılır. Sızıntı anında fark edebileceğiniz bu kötü koku sayesinde biriken doğalgazın yanmasına fırsat vermeden önlem alabilir, patlama ve zehirlenme gibi durumlardan kaçınmak için harekete geçebilirsiniz.

Doğalgaz kaçağının sebepleri nelerdir?

Gaz sızıntısına sebep olabilecek durumları bilerek doğalgaz kaçağı yaşanmadan önlem almak gerekir.

Gaz kaçağının olası sebepleri:

• Bacaların temizliğinin, bakımının, yenilemesinin aksatılması veya baca başlığının takılmamış olması
• Baca sensörünün düzgün çalışmaması veya yetkisiz kişilerce devre dışı bırakılması sonucunda içeri gaz kaçırması
• Yakma tesisinin bakım ve onarımı ile baca temizliğinde yönetmeliklere uyulmaması
• Tesisatta güvenlik izinlerine aykırı tadilat yapılması
• Baca yapılırken kullanılan malzemeler sebebiyle bacada oluşan yoğuşma suyunun bacaya zarar vermesi ve önlenememesi
• İnşaat sırasında baca bölmesinin daraltılmasından ötürü baca çekişinin sağlanamaması
• Baca çekişinin bozulması ve gazı tahliye edememesi
• Doğalgazla çalışan cihazların bakımının eksik olması veya yetkili olmayan kişilerce yapılması
• Borularda çeşitli sebeplerle delinme, çatlama ve kırılma meydana gelmesi

Doğalgaz kaçağına sebep olabilecek yukarıdaki durumların önüne geçmek için tesisat ve baca bakımlarını aksatmamalı ve doğalgaz hizmeti ile ilgili her konuda düzenlemelere uygun işlem yapacak yetkili kişilerden yardım almalısınız. Tesisatınızda özellikle cihazlara bağlanan boruları kullanım sırasında zedelememeye özen gösterip, belirli aralıklara kontrol ettirmeyi unutmayınız.

Doğalgaz kaçağını fark edince yapmanız / yapmamanız gerekenler nelerdir?

• Daire içinde /evde gaz kaçağı olduğunu fark ettiğinizde YAPMAMANIZ gerekenler:
• Panik yapmayınız.
• Elektrik ve elektrikli cihazlardan uzak durun, bunları kullanmak kıvılcım yaratabilir! Işıkları yakmayın, elektronik cihazları açmayın / kapamayın, fişe takmayın / fişten çıkarmayın. 
• Kapı zilini ve binada kaçak varsa asansörü kullanmayın!
• Telefonunuzu sızıntının olduğu yerde kullanmayın, kıvılcım yaratabilir.
• Sigara, çakmak vb. yakıcı ve yanıcı maddeleri kullanmayın.
• Arızayı tamir etmeye veya gereğinden fazla süre mekanda kalarak araştırmaya çalışmayın.

• Mekanda doğalgaz kaçağını fark edince hızlıca YAPMANIZ gerekenler:
• Kapı ve pencereleri açarak ortamın havalanmasını sağlayın
• En yakından başlayarak vanaları ve ana vanayı kapatın.
• Mekanı en kısa sürede boşaltın. Sizden başka kişi veya evcil hayvan varsa tahliye edilmesini sağlayın.
• Sızıntıdan etkilenmeyen bir yerde hemen 187 numaralı Doğalgaz acil hattını arayın. (Doğalgaz hattına ulaşamadığınız nadir bir durumda itfaiyeyi arayabilirsiniz.)
• İhbarınızı anlaşılır bir dille panik yapmadan ifade ediniz.
• Adınızı, soyadınızı, telefon numaranızı bildiriniz.
• İhbarda bulunduğunuz yerin adresini (mahalle, cadde ve sokak) veya varsa tesisat numarasını anlaşılır bir şekilde aktarınız. Mümkünse adresi en çok bilinen yere göre tarif ediniz.

Gaz sızıntılarına ortak mekanlarda rastlayabilirsiniz. Bina veya sokakta doğalgaz kaçağı fark ettiğinizde farklı bazı önlemler de gerekebilir.

Bina içi veya bodrumdan gelen yoğun gaz kokusu duyduğunuzda...

• Hemen bina girişindeki doğalgaz vanasını kapatın.
• Bina içerisini havalandırmak için dışarı bakan tüm pencereleri ve kapıları açın, bodrumdan koku geliyorsa girmeyin.
• Kapı zilleri, ışık düğmeleri ve asansör kıvılcım yaratabileceğinden dokunmayın ve kullanmayın
• Aynı şekilde elektrikli cihazları açmayın, açıksa kapamayın, kullanmayın ya da fişten çekmeyin /fişe takmayın.
• Telefonu kullanmayın, çalarsa açmayın. 
• Sigara, çakmak vb. yakıcı ve yanıcı maddeleri kullanmayın.
• Hemen gaz kaçağı olan yerin dışına çıkarak 187'ye ulaşın. (Ulaşamadığınız durumda itfaiyeye haber verin)
• Bina yöneticisini durumdan haberdar edin.

Sokakta gaz kaçağı varsa veya doğalgaz ekipman ve borularına zarar verilmişse...

• Panik yapmayın ve çevrenizde kokuyu hissetmeyenleri uyarın.
• Binaların kapı ve pencereleri kapatarak içerilerine gaz girmesini engelleyin.
• Kıvılcım çıkarabileceği için telefon kullanmayın, çalarsa açmayın.
• Araçlarınızı çalıştırmayın, çalışan araçları durdurun, mümkünse trafik akışını keserek ortamı güvenli hale getirin.
• Sigara, kibrit-çakmak kullanmayınız, kullananları uyarınız.
• Sızıntı olan yerden en hızlı şekilde uzaklaşın.
• Olay yerinden uzaklaştığınızda hemen 187 numaralı Doğalgaz acil hattını arayın. (Alternatif olarak itfaiyeye haber verebilirsiniz.)
• Gaz kaçağı çok yüksek seviyedeyse bölgeye elektrik verilmesinin durdurulması için elektrik dağıtım yetkililerini 186 numaralı telefondan arayabilirsiniz.
• Bölgede doğalgaz kullanıcısı iseniz, tedbir amaçlı gazınız kesilebilir. Tekrar gaz açıldığında risk oluşmaması için cihaz vanalarınızı önlem olarak kapatın.

Doğalgaz kaçağından korunmak için ne yapmak gerekir?

Gaz kaçağı riskini en aza indirmek için bazı noktalara dikkat ederek gaz kullanımı yapmak önemlidir. Gerekli güvenlik önlemlerine uyulduğunda doğalgaz güvenle kullanabileceğiniz bir enerji kaynağıdır.

Gaz kaçaklarını önlemek için;

• Yetkili servislere ve konuda uzman kişilere bakım yaptırılmalı
• Yılda mutlaka bir defa İtfaiye Daire Başkanlığı ya da onların yetkilendirdikleri firmalar tarafından baca temizliği yapılmalı ve gerekliyse bacaların bakım ve tamiratı aksatılmamalıdır.
• Cihazlar için kullanılan bacalara aspiratör bacası bağlatılmamalıdır.
• Baca sensörü mutlaka takılmalı, düzgün şekilde çalışır olduğuna dikkat edilmelidir.
• Doğalgaz cihazlarının bulunduğu yerin kapısı, cihaz çalışır durumdayken kapalı tutulmalıdır.
• Baca şapkaları ihmal edilmemeli, mutlaka takılı olmalıdır.

Doğalgaz acil hattı sürekli açık mı? Alternatif numaralar nedir? Arama yapmak ücretli mi? Alo 187 hakkında daha daha fazla bilgi için yazımızı okuyun ? Doğalgaz Acil : ALO 187